Диссертация (1100415), страница 34
Текст из файла (страница 34)
23гл. 21гл. 24, 25, 26гл. 27гл. 28гл. 30Книга 3, выдержки изгл. 1, 2, 3Беда. DLSгл. 1гл. 2гл. 3гл. 4гл. 5гл. 6гл. 7гл. 8гл. 9гл. 10гл. 11гл. 12гл. 13гл. 14гл. 15гл. 16гл. 17гл. 18гл. 19двух166Беда также копирует у Адамнана планы и схемы иерусалимских церквей:Рисунок 6. – План церкви Гроба Господня и близлежащих церквей из DLS Беды, гл. 2.Рукопись Namur, Grand Séminaire 37 (XI в.).Встает вопрос, каким именно образом Беда сокращает текст при переработке.В первую очередь, Беда пишет более кратко и сжато (см. раздел 3.3.) Что касаетсяполного удаления каких-либо сведений, то можно утверждать, что это более тонкиевопросы, связанные с толкованием текста и вытекающими из него богословскимиинтерпретациями.
Среди основных выпущенных сведений могут быть названыследующие случаи:1) Описывая Иерусалим и чудесный дождь, который вымывает всю грязь сгородских улиц, Беда сильно сокращает текст и не упоминаетбогословскую деталь Адамнана о дожде как образе крещения.Adamnanus. DLS. 1.1.7–12.7· Sed et hoc etiam non esse praetereundumuidetur quod nobis sanctus Arculfus de huiusciuitatis in Christo honorificantia profatusnarrauit inquiens: 8. Diuersarum gentiumundique prope innumera multitudo duodecimodie mensis Septembris anniuersario more inHierusolimis conuenire solet ad commerciamotuis uenditionibus et emtionibus peragenda.9· Unde fieri necesse est ut per aliquot dies ineadem hospita ciuitate diuersorum hospitenturturbae populo rum; quorum plurima camelorumet equorum asinorumque numerositas nec non etBeda.
DLS. 1.1–3.Situs quippe ipsius urbis a supercilioaquilonali montis Sion incipiens ita estmolli cliuo dispositus usque ad humilioraaquilonaliumorientaliumquelocamurorum, ut pluuia ibi decidensnequaquam stet, sed instar fluuiorum perorientales defluens portas cunctis secumplatearum sordibus raptis in ualle Iosaphattorrentem Cedron augeat.167boum masculorum, diuersarum uectores rerum,per illaspolitanas plateasstercorumabhominationes propriorum passim sternit,quorum nidor herentum non mediocriter ciuibusinuehit molestiam, quae et ambulandiinpeditionem praebent.
10. Mirum dictu, postdiem supra memoratarum recessionis cumdiuersis turmarum iumentis nocte subsequenteinmensa pluuiarum copia de nubibus effusasuper eandem discendit ciuitatem, quae totasabstergens abhominabiles de plateis sordesablutam ab inmunditiis fieri facit earn. 11. NamHierusolimitanus ipse situs a supercilioaquilonali montis Sion incipiens ita est molliconditore Deo dispositus cliuo usque adhumilioraaquilonaliumorientaliumquemurorum loca ut ilia pluuialis exuberantia nullomodo in plateis stagnantium aquarum insimilitudinem supersedere possit sed instarfluuiorum de superioribus ad inferiora decurrat.12. Quae scilicet caelestium aquarum inundatioper orientales influiens portas et omnia secumstercuralia auferens abhominamenta uallemIosaphat intrans torrentem Cedron auget, et posttalemHierusolimitanambaptizationemcontinuatim eadem pluuialis exuberatio cessat.13.
Hinc ergo non neglegenter annotandum estquanti uel quails honoris haec electa etpraedicabilis ciuitas in conspectu aeternigenitoris habeatur, qui earn sordidatam diutiusremanere non patitur, sed ob eius unigenitihonorificantiam citius eam emundat, qui intramurorum eius ambitum sanctae crucis etresurrectionis ipsius loca habet honorifica.Упоминание Адамнаном крещения важно с богословской точки зренияпотому, что так дополнительно подчеркивается священный статус Иерусалима,оберегаемого и очищаемого «его основателем Богом» (DLS. 1.1,11).1682) Беда не придает большого внимания вопросу расположения могилыАдама в Хевроне и не прибегает к богословскому осмыслению егозахоронения во прахе:Adamnanus. DLS.
2.9.Ab orientali vero plaga eiusdem Chebron agerille occurrit speluncae duplicis respiciensMambre quem emit Abraham ab Effron Aetheoin possessionem duplicis sepulchri. 2. In huiusagelli ualle sanctus ille Arculfus locumsepulchrorum Arbe uisitauit, hoc est iiiipatriarcharum, Abraham, Isaac, lacob et Adamprimi hominis; 3. quorum plantae non sicut inaliis orbis regionibus ad orientem humatorumconuerti moris est sed ad meridiem uersae, etcapita contra septemtrionalem plagam conuersa.4. Horum locus sepulchrorum quadrate humilicircumuenitur muro.
5. Adam protoplaustus, cuipeccanti continuo post perpetratum peccatum aDeo creatore dictum est: Terra es et in terramibis, separatus a ceteris tribus haut longe adborealem illius extremam quadrangulati lapideiualli partem non in saxeo in petra excisosepulchro super terram ut ceteri de semine eiushonorati quiescunt sed in terra humatus humotectus et ipse puluis in puluerem uersusexspectans resurrectionem cum uniuerso seminesuo pausat et sic de tali sepulchre eius ad ipsumde se ipso prolata expletur diuina sententia.6. Et iuxta exemplum primi parentis sepulchricaeteri tres patriarchae et ipsi uili puluere tectidormientes pausant.
Quorum iiii sepulchrahabent circumcisas et dolatas de singulislapidibus superpositas quasi ad formam alicuiusbasilicae paruas memorias fabricatas iuxtamensuram longitudinis et latitudinis uniuscuiusque sepulchri fermatas. 7·Abraham, Isaacet Iacob tria sepulchra uicina tribus superpositisduris candidis lapidibus ad hanc de qua365Cм. Adamnanus. DLS.2.12,4.Beda. DLS. 1.1–3.Chebron autem in campi latitudine sita etab Aelia XXII milibus separata365, uno adorientem stadio speluncam duplicem inualle habet, ubi sepulchra patriarcharumquadrato muro circumdantur, capitibusuersis ad aquilonem, et haec singulasingulis tecta lapidibus instar basilicaedolatis, trium patriarcharum candidis,Adam obscurioris et vilioris operis, quihaud longe ab illis ad borealemextremamque muri illius partem pausat.Trium quoque feminarum uiliores etminores memoriae cernuntur.169scribsimus figuram formatis, ut superius dictumest, proteguntur; Adam uero sepulchrumsuperposito quidem sed obscurioris lapidecoloris et uilioris operis protegitur.
8. Triumquoque feminarum uiliores et minores memoriasibidem conspexit Arculfus, Sarrae uidelicet,Rebeccae et Liae, humatarum in terra.9. Illorum itaque patriarcharum sepulcralisagellus a muro illius antiquissimae Chebron inunius stadii spatia orientem uersus distaredinoscitur. 10. Quae utique Chebron, ut fertur,ante omnes non solum Palestinae ciuitatescondita fuerat sed etiam uniuersas Aegiptiuasurbes in sua praecessit conditione; quae nuncmisere monstratur distructa.3) Беда не приводит попытки Адамнана решить проблему согласованияместа и времени в период предшествовавший смерти Христа:Adamnanus. DLS. 1.25.De alia celebriore eclesia ad australemBethaniae partem in eo montis Oliueti locofundata in quo Dominus ad discipulos suoshabuisse sermonem dicitur breuiter scribendumarbitramur.2.Hinc nonneglegenterinquirendum est qualem sermonem et quotempore uel ad quas speciales personasdiscipulorum Dominus sit loquutus.
3·Quae tria,si trium euangelia scriptorum aperireuoluerimus, Matheum Marcum Lucam, nobismanifeste clarebunt. 4. Qui de sermonis qualitateconcinnentes loquntur; de loco ipsiusconuentionis nemo dubitare poterit et desermonis styma qui Mathei euangelium legit, ubide Domino ipse commemorat euangelistadicens: Sedente autem eo super montem Oliuetiaccesserunt ad eum discipuli secreta dicentes:‘Dic nobis quando haec erunt et quod signumaduentus tui et consummationis saeculi’;5·de.
personis interrogantium hie Matheustacuit, sed Marcus non tacet, qui ita scribitdicens: Interrogabant eum separatim Petrus etBeda. DLS. 6.3.Est autem Bethania quindecim stadiis abHierusalem. Tertia quoque montis eiusdem adaustralem Bethaniae partem ecclesia est, ubiDominus ante passionem discipulis suis de dieiudicii loquitur.170Jacobus et Johannes et Andreas; quiinterrogantibus respondens qualitatem habetisermonis iuxta tres supra memoratoseuangelistas ostendit ita dicendo: Uidete ne quisuos seducat.
Multi enim uenient in nomine meodicentes quia ego sum et cetera sequentia denouissimistemporibusetsaeculiconsummatione; 6. quae Matheus prolixosermone prosequitur usque ad locum quo et detempore huius protracti sermonis manifeste idemeuangelista ex uerbis Domini ostendit itascribens: Et factum est cum consummasset Jesussermones hos omnes dixit discipulis suis: ‘Scitisquia post biduum pascha fiet et filius hoministradetur ut crucifigatur’, et cetera.7.·Aperte ergo ostenditur Dominum in diequartae feriae biduo restante usque ad primamazimorum, quae dicitur Pascha, supracommemoratum prolixum sermonem adinterrogantes fuisse loquutum iiii supradictosdiscipulos.8. In loco itaque habiti illius sermonis superiusmemo rata ob recordationem fundata eclesia inmagna habetur honorificentia.
9·Hucusque delocis sanctis Hierusolimitanae ciuitatis et montisSion, montis quoque Oliueti et uallis Iosaphatinteriacentis iuxta sancti Arculfi eorundemfrequentatoris locorum certam narrationemsufficiat discripsisse.4) Беда полностью выпускает рассказ о горе Вулькано (рядом с Сицилией).Адамнан, напротив, придает этому месту (DLS. 3.6) богословский смысл:DLS начинается с описания земного Иерусалима, образа Иерусалиманебесного, и заканчивается описанием земных «врат ада»366, вечно366Мф 16:18.
Вулканам как земным напоминаниям об аде Исидор посвящает целую главу в Denatura rerum, 48. Подробнее см.: O’Loughlin T. The Gates of Hell // Adomnan and the Holy Places.P. 133–142.171извергающегося вулкана; таким образом в своем произведении Адамнанкак бы описывает весь тварный мир.Quaedam insula in mari magno habetur adorientalem plagam xii milibus a Siciliadistans, in qua Uulganus mons quasitonitruum totis diebus et noctibus in tantumintonat ut Siciliae terra longius positaeterrifico tremore submoueri putetur, sedmaius sexta feria et sabbato intonare uidetur.2.
Qui omni tempore noctibus flammaremonstratur, diebus uero fumare. 3· Haecmihi Arculfus scribenti de eodem dictauitmonte, qui propriis ilium oculorum aspexitobtutibus noctu ignitosum diae uerofumosum, eiusque tonitrualem sonitumpropriis aurium audiuit auditibus in Siciliaper aliquot hospitatus dies.(Adamnanus. DLS. 3.6.1–3)Существует на великом море, с восточнойстороны, некий остров, отстоящий отСицилии в двенадцати милях, на которомгора Вулкан, как бы гремящая, по целымдням и ночам настолько сильно издаетзвуки, что можно думать, будто земляСицилии, лежащая довольно далеко,потрясается страшным колебанием; вособенности гора эта представляетсягремящею более в пятницу и субботу; онавсе время по ночам кажется пламенеющей,а днем дымящейся.