Навіны падрабнелі, сталі разглядацца больш мясцовыя падзеі, няма такой глабальнай азадачанасці, якая была ў 1995 годзе. Для параўнання, у той час калі газета 1995 года піша пра самавызначэнне беларусаў, выданне 2008 года ў нумары за 7 студзеня друкуе артыкул пра тое, як многа карыснай інфармацыі аб працы тэлефонных служб, цырульняў, могілак і г.д. яны далі свайму чытачу. Напрыклад, наступным тэмам было аддадзена па паласе ў 2008 годзе:

1. Адмена льгот (Аксана Аспішчава “Льготы и их отмена. Продолжение следует”, № 2 2008). У матэрыяле аўтарка дае інфармацыю, без абмеркаванняў і каментароў, так бы мовіць, “для даведкі”.

2. Камунальныя паслугі: хто і колькі павінен плаціць (“Почему опоздал перерасчёт за электричество?”, па матэрыялах друку падрыхтавала Аксана Аспішчава № 37 2008).

3. Сацыяльнае сіроцтва (“Пожалете ребятишек!” падрыхтавала Лідзія Грыгаровіч № 28 2008).

І так далей, і да таго падобна. Парламенцкія выбары прайшлі незаўважанымі для выдання 2008, у той час, як газета за 1995 паведаміла пра выбары ў Вярхоўны Савет 5 разоў. Аднак рэдакцыя мае зваротную сувязь з чытачамі, якія тэлефануюць, задаюць пытанні, з якіх пасля і вырастаюць артыкулы. Асноўныя рубрыкі: “Городская молВа”, “ПогоВаривают, что”, “СпрашиВаете – отвечаем”, “Издержки производстВа”, “Экологическая Вахта” і інш. Асаблівую цікавасць выклікае праект “Городская молВа”, у якім самі чытачы могуць пабыць журналістамі. Кожны панядзелак і чацвер з 17 да 19 гадзін або на форуме http://www.vabank.by/forum чытачы могуць паведаміць навіны, найцікавейшыя з якіх ідуць у друк. Гэта звычайна гарадскія навіны пра рамонт дарог, будоўлі “не ў тых” месцах і г.д.

Такім чынам розніца ў асвятленні сацыяльна-палітычных падзей паміж нумармі газеты “Ва-банкъ” за 1995 і 2008 вельмі вялікая.У першым выпадку газета імкнулася да якасных артыкулаў, старалася не даваць станавіцца апатычнымі да ўсяго сваім чытачам. Яе можна вызначыць як газету-настаўніка.

У 2008 годзе газета стала служыць патрэбам чытача. Стала на адзін узровень з ім, пераклала сабе на плечы вырашэнне многіх яго праблем, аднак не прымушала задумацца самому. Адбылася трансфармацыя выдання ў бок “спажывецкай газеты”, чаго пра нумары 1995 года сказаць нельга. У сувязі з чым гэта адбылося? Хутчэй за ўсё, справа, па-першае ў аддзяленні ад “Комсомольской правды”, па-другое, у паступовым абмежаванні свабод слова (журналісты проста вырашылі не “вылазіць”). Прычына канкурэнтаздольнасці таксама важная, аднак на мой погляд, калі б выданне было бясплатным рэкламным са злабадзённымі тэкстамі, то яно цалкам было б канкурэнтаздольным. Справа тут, відаць, не ў канкурэнцыі.

§ 2 Асаблівасці адлюстравання гістарычных падзей на старонках газеты “Недвижимость Белоруссии”

Першы нумар газеты выйшаў 1 красавіка 1995 года. Першапачаткова выданне пазіцыянавала сябе як інфармацыйна-аналітычны штотыднёвік. Палову месца на яго старонках займалі рэкламныя аб'явы. Таму з № 5 1995 года газета стала інфармацыйна-рэкламнай. Першым рэдактарам была Ніна Грынюк. У 1995 годзе“Нерухомасць” выходзіць накладам 20 000 асобнікаў на 8-мі палосах, палову з якіх займаюць прыватныя і камерцыйныя аб'явы.

У першым нумары газета прадставіла сваім чытачам Прэзідэнта Беларускай асацыяцыі "Нерухомасць" Васілія Хрола.

"Родился 12 января 1957 года в деревне Малые Гридюшки Витебской области . Белорус.”

Василь Хрол скончыў Мінскі радыётэхнічны інстытут, ваеннае званне - капітан. І тут жа прадстаўлена Дэкларацыя членаў Беларускай асацыяцыі "Нерухомасць".

"Основная цель Белорусской ассоциации "Нерухомасць" - формирование цивилизованного рынка недвижимости в Республике Беларусь. Сегодня этот рынок только начинает зарождаться".

Галоўнымі задачамі для рэдакцыі газеты з’яўляецца інфармаванне чытачоў аб рынку нерухомасці, аб яго заканадаўчай базе, стварэнне адукаванага і крытычна думаючага грамадзяніна.

Асноўныя тэмы, якія закранае выданне, наступныя:

1. Дыскрэдытацыя рыэлтарскай дзейнасці.

"Некоторые не удосуживают себя зарегистрироваться даже в качестве юридических лиц", -кажа Василь Хрол у звароце да чытачоў (№ 1, красавик 1995 года).

1. Вырашэнне жыллёвага пытання

"В законодательстве нашей бывшей страны понятие "недвижимость" не существовало вовсе".

"Сегодня обеспеченность жильём в Беларуси в три-пять раз ниже, чем в развитых странах. Более того, 2 миллиона человек не имеют жилья вообще".

"Однако в нашей стране всегда преобладало стремление к своим собственным "самобытным" законам развития, а потому то, что годится для всех, не всегда подходит нам". (№1, 1995год).

1. Непадпарадкаванасць законам

"Из готовых сегодня продать, обменять, купить или сдать квартиру фирм, грамотно и с соблюдением коенфиденциальности это могут сделать только 2-3"

У траўні 1995 года асацыяцыя правяла семінар "Опыт и проблемы формирования рынка недвижимости " сумесна з Міністэрствам архітэктуры і будаўніцтва. "Участники семинара отмечают исключительную актуальность и высокую эффективносить организованного семинара и считают необходимым проводить такие встречи не реже одного раза в полугодие".

Газета размяркоўвае матэрыялы па рубрыках : "Мнение эксперта", "Жильё моё", "Движимо-недвижимо", "Актуально!", "Шаги приватизации", "У наших соседей" і інш.

"Шаги приватизации"

"Брест является лидером белорусских городов в малой приватизации. количество аукционов по продаже собственности здесь перевалило за десятки. "Люди обретают предпринимательские навыки и учатся вести своё собственное дело", - заметил чрезвычайный и полномоченный посол США в Беларуси господин К. Яловитц" (№ 8, 1995)

Навіны размяшчаюцца ў рубрыцы "Движимо-Недвижимо". З першага нумара мы даведваемся, што адкрыецца будаўніцтва газапровада "Ямал - Заходняя Еўропа" , рыхтуюцца вынікі працы экалагічнай камісіі па экспертызе расійскай ваеннай базы пад Баранавічамі і г.д. Асноўны жанр у рубрыцы – кароткая інфармацыйная нататка.

Галоўная праблема, якая хвалюе чытачоў № 10 - заканадаўства ў сферы прыватызацыі. "Ці змяніўся парадак ацэнкі кошту прыватызуемага жылля?", "Ці ўстаноўлены канкрэтныя тэрміны завяршэння прыватызацыі жыллёвага фонда, афармлення і выдачы імянных прыватызацыйных чэкаў "Жыллё"? і г.д. Менавіта з на гэтыя пытанні ім адказваюць спецыялісты асацыяцыі “Нерухомасць”.

Выданне таксама змяшчае адукацыйныя матэрыялы кшталту "Десять советов начинающему инвестору" (нумар за 1.04.1995), "Три источника и три составных части бизнеса" (нумар за 1.04.1995), на працягу трох нумароў друкуецца рубрыка "Азбука риэлтера", якая дае тлумачыць асноўныя рыэлтарскія паняцці.

Такім чынам першапачаткова выданне знаёміла чытачоў з дзейнасцю аб'яднання "Нерухомасць". Аднак акрамя гэтай тэмы, яно рэдка сыходзіла да асвятлення іншых. А калі інфармацыя пра падзеі прысутнічала, то толькі ў рубрыцы "Движимо-Недвижимо". Нават пра выбары газета напісала толькі таму, што дэпутатам стаў прэзідэнт асацыяцыі “Нерухомасць”.

З 1996 года газета выходзіць пад назвай "Недвижимость Белоруссии", яе заснавальнікам становіцца Інфармацыйная служба агенцтваў нерухомасці. Галоўным рэдактарам абнаўлённага выдання прызначаецца Зміцер Хоміч.

2008 год. Выданне выходзіць на 72 палосах фармату А3, з якіх 3-4 займаюць журналісцкія матэрыялы. У асноўным, гэта вузкаспецыялізаваныя артыкулы, кшталту "Столичный рынок жилья: итоги первого поугодия" (аўтар Алена Маслоўская (№ 28 (644) 14.07.2008) ці "Новое в порядке предоставления гражданам жилых помещений" (той жа нумар, аўтар Вольга Зінкевіч).

Хоць у нумары за 14 жніўня 2008 года можна знайсці інфармацыю пра новую рэдакцыю закона аб абароне правоў спажыўцоў, льготныя крэдыты на жыллё (аўтар Алена Маслоўская, № 29 ад 21.07.2008).

За тры месяцы (ліпень-верасень 2008) я знайшла толькі адзін артыкул на сацыяльна значную тэму, не звязаную з нерухомасцю.

Гэта "Слово о будущей АЭС" Марыны Сіротка (№ 36 ад 08.09.2008).

"К сожалению, я должен отметиь , что у нас информация, которая доходит до населения от СМИ, особенно тут телевидение отличается великолепно,- носит спонтанный характер, - отметил А. михалевич, член НАН Республики Беларусь".

"То есть, со слов В. Семашко, всего через четыре месяца начнётся строительство АЭС. Хотя из информации, которая прозвучала на заседании "круглого стола", следует, что ни площадка ещё не выбрана ни подрядчик не определён."

Увогуле, газета 2008 года адрозніваецца сегментаваным падыходам да адбору тэм. Падзеі, якія адбываюцца ў краіне, праходзяць праз "сіта" адной тэматыкі - нерухомасць. Такім чынам чытач заўжды ўпэўнены ў тым, што атрымаўшы "Недвижимость Белоруссии", ён даведаецца менавіта пра нерухомасць, а не пра сад і агарод. Гістарычныя падзеі журналісты выдання асвятляюць рознабакова, на прафесійным узроўні, такім чынам спрыяючы фарміраванню свайго погляда ў чытачоў. Газета захавала традыцыі выдання "Нерухомасць". Яна змагла застацца аналітычнай у сваёй сферы. Але гэта паўплывала на наклад выдання, ён зменшыўся з 20 000 у 1995 годзе да 5140 у 2008.

Падсумоўваючы, можна сказаць, што рэдакцыя газеты "Недвижимость Белоруссии" змянілася, у параўнанні з “Нерухомасцю” толькі колерам, назвай і колькасцю палос. Як і рэдакцыя газеты “Ва-банкъ”, яна зменшыла ці ўвогуле выключыла аўтарскія меркаванні, крытыку ў адрас дзеючай улады. Газета і раней не была “кусучай”, а зараз гэта сышло амаль да нуля. Такім чынам можна, параўноўваючы два гады, 1995 і 2008, сказаць, што па-сапраўднаму, па журналісцку, асвятляліся падзеі, няхай і не так шмат і не так аператыўна, як у грамадска-палітычным выданні, менавіта ў 1995 годзе. Гэта сведчыць пра тое, што больш свабоды слова было 14 год таму.

Заключэнне

У дадзенай курсавой працы разглядаўся такі тып выданняў, як інфармацыйна-рэкламныя газеты. Быў зроблены агляд газет у перыяд з 1988 па 2008 гады. За гэты перыяд у Беларусі пакінулі след 203 інфармацыйна-рэкламныя газеты, першае месца па колькасці займае Мінск (56%) ад усіх створаных за гэты перыяд інфармацыйна-рэкламных газет.

Для гісторыі інфармацыйна-рэкламных газет характэрна наступная перыядызацыя:

• 1948-1988. Многія камерцыйныя газеты, створаныя ў СССР аказаліся недзеяздольнымі ў новых рынкавых умовах;

• 1988-1993. Перыяд існавання інфармацыйна-рэкламных выданняў як дадатковага спосабу атрыманя прыбытку;

• 1994-1995. Гады актыўнага заснавання новых выданняў і найбольшага асвятлення гістарычных падзей;

• 1998-2008. Перыяд спецыялізацыі і манапалізацыі выданняў. З інфармацыйна-рэкламных выданняў знікаюць аналітычныя і разважлівыя артыкулы. Газеты становяцца больш спажывецкімі.

Беларускія інфармацыйна-камерцыйныя выданні аказаліся пад уплывам гістарычных падзей: глабалізацыі рынку, фінансавых узрушэнняў, развалу палітычных сістэм. Магчыма, яны не так ярка рэагавалі на палітычныя і эканамічныя падзеі пэўных перыядаў, затое па іх наяўнасці ці не наяўнасці, а таксама тыражу можна было рабіць высновы пра здароўе палітычнай сістэмы. Гэта як пра чысціню вадаёма мяркуюць па наяўнасці ў ім ракаў. Так і пра дэмакратычныя і развітыя рынкавыя адносіны, а таксама пра мікраклімат у краіне можна меркаваць па развітасці камерцыйнай прэсы. На Беларусі па аналізе газет “Ва-банкъ” і “Недвижимость Белоруссии” сітуацыя найбольш яркага адлюстравання гістарычных падзей у інфармацыйна-рэкламных газетах была ў 1994-1995 гадах.

Лiтаратура

1. Дубовік, С.В. Даведнік журналіста / С.В. Дубовік. – Мінск: выд. цэнтр БДУ, 2006.

2. Ананич, Л.С., Воробьёв В.П. Информационное пространство Беларуси / Л.С. Ананич, В.П. Воробьёв. – Минск: МФЦП, 2003.

3. Сейтжанова, Ж., Типология современной прессы // Ж. Сетжанова. - http://www.unesco.kz/massmedia/pages/3_1.htm

4. Дроздов, Д.Н. Экономическая информация в СМИ как фактор поступательного развития переходного общества / Д.Н. Дроздов. -

5. Ворошилов, В.В. Журналистика и рынок / В. В. Ворошилов. - Санкт-Петербург, 1997.

6. Грабельников А.А. Русская журналистика на рубеже тысячелетий: итоги и перспективы / А.А. Грабельников. - Москва, 2001

7. Вартанова Е. Медиаэкономика зарубежных стран / Е. Вартанова. - Москва: Аспект Пресс, 2003.

8. Дубовік С.В. СМІ постсацыялістычнай Беларусі: пошук новай рацыянальнасці / С.В. Дубовік. - Мінск: Выд. Цэнтр БДУ, 2003.

1 С.В. Дубовік, “Даведнік журналіста”, Мінск, выдавецкі цэнтр БДУ, 2006 г. c. 45

2 Згодна электроннаму архіву Нацыянальнай бібліятэкі РБ